Kendini yargılama ve kendini reddetme son derece zarar verici olabilir. Kendimizi daha az kariyer riski alırken, sosyal etkileşimlerden uzaklaşırken ve hatta yeni arkadaşlar edinmekten kaçınırken bulabiliriz Araştırmalar, özsaygının “sosyal katılım ihtiyacımızın ne ölçüde karşılandığı veya tehdit edildiğinin güçlü bir içsel izleyicisi olduğunu göstermiştir. Benlik saygısı psikolojik sağlığımız için hayati öneme sahiptir ve onun yokluğu birçok temel ihtiyacın karşılanmamasına neden olacaktır.
BENLİK SAYGISI NEDİR?
Benlik saygısı öznel bir yapıdır ve öz bildirim yoluyla ölçülmeye çok uygundur. Benlik saygısı, bir bireyin kendisine duyduğu değer ve saygıdır. Kişinin kendi yeteneklerine, değerlerine, başarılarına ve hatalarına saygı duyması, kendi haklarını koruması ve kendine güvenmesiyle ilişkilidir. Benlik saygısı, kişinin kendini sevmesi ve kendisine karşı olumlu bir tutum geliştirmesiyle başlar. Bu, kişinin kendine güvenmesini, kendi yeteneklerine inanmasını ve kendi kararlarını almasını sağlar. Benlik saygısı, olumlu bir benlik imajına sahip olmayı ve kendi değerini bilmeyi içerir. Kişinin başkalarının onayına ya da beklentilerine bağımlı olmadan, kendi değerlerine ve inançlarına göre hareket etmesini sağlar.
BENLİK SAYGISI NASIL GELİŞİR?
Araştırmalar benlik saygısının hem genetik (yaklaşık %40) hem de çevresel faktörlerden etkilendiğini öne sürse de bunun erken yaşamda nasıl ortaya çıktığı tam olarak belirsizliğini korumaktadır.
Kendini Kabul Etme: Kendinizi olduğunuz gibi kabul etmek önemlidir. Hatalarınızı ve eksikliklerinizi kabul ederek kendinizle barışık olun.
Olumlu İç Konuşma: Kendinize karşı kullandığınız dil önemlidir. Olumlu ve destekleyici iç konuşma geliştirerek kendinizi motive edin ve olumlu bir bakış açısı benimseyin.
Kendinizi Tanıma: Kendinizi ve değerlerinizi tanıyın. Hangi yeteneklere sahip olduğunuzu ve nelerden keyif aldığınızı belirleyin. Bu, kendinizi daha iyi anlamanıza ve değerlendirmenize yardımcı olacaktır.
Hedef Belirleme ve Başarma: Kendinize ulaşılabilir hedefler belirleyin ve bunları başarmak için adımlar atın. Başarılarınızı kutlayın ve kendinize güveninizi artırın.
Kişisel Bakım: Kendinize iyi bakın. Sağlıklı bir yaşam tarzı benimseyin, düzenli olarak egzersiz yapın, sağlıklı beslenin ve yeterince uyuyun. Kendinize fiziksel olarak iyi bakmak, ruhsal olarak da iyi hissetmenize yardımcı olabilir.
Sınırlar Koyma: Kendinizi korumak için sınırlar belirleyin. Başkalarının sizi kötüye kullanmasına izin vermeyin ve kendi ihtiyaçlarınızı göz önünde bulundurun.
Yeni Şeyler Deneme: Yeni beceriler öğrenmek ve yeni deneyimler yaşamak, kendinize olan güveninizi artırabilir. Kendinizi geliştirmek için yeni hobiler edinin veya ilgi duyduğunuz alanlarda yeni şeyler öğrenin.
Olumlu İlişkiler: Olumlu ve destekleyici ilişkiler kurun. Sizi motive eden ve değer veren insanlarla vakit geçirin. Negatif ilişkilerden kaçının ve size iyi gelen ilişkilere odaklanın.
Terapi veya Danışmanlık: Kendi başınıza başa çıkamadığınız durumlarda profesyonel yardım almayı düşünün. Bir terapist veya danışman, benlik saygınızı geliştirmenize ve duygusal olarak iyileşmenize yardımcı olabilir.
BENLİK SAYGISI NE KADAR İSTİKRARLIDIR?
Benlik saygısı duruma ve yaşa göre değişir; Araştırmaların çoğu, çocuklukta düşük olduğunu, ergenlik döneminde arttığını, yetişkinlikte maksimuma ulaştığını, daha sonra yaşlılıkta azaldığını öne sürüyor. Bununla birlikte, başkalarıyla olan ilişkimiz boyunca yaşamlarımız boyunca nispeten istikrarlı kalır ve "kanıtlar, benlik saygısının kalıcı bir kişilik özelliği olduğu fikrini desteklemektedir"
Bunu değiştirmeye odaklanmadığımız sürece, eğer çocukken güvensizsek, yetişkinlikte de öyle olma yolunda ilerliyor olacağız.
BENLİK SAYGISININ GELİŞİMİNİ NELER ETKİLER?
Benlik saygımızın zaman içinde nasıl değiştiği konusunda hepimiz farklıyızdır. Bu bireysel farklılıkların çoğu, bazen dolaylı olarak aşağıdaki faktörlerden etkilenir.
- Cinsiyet ve etnik köken
- Sosyal ilişkiler
- Sosyo-ekonomik durum
- İş başarısı
- Stresli yaşam olayları
- Kültürel bağlam
Örneğin, cinsiyetin benlik saygısı üzerindeki etkisi küçüktür ve genellikle ergenler yetişkinliğe geçtikçe azalır. Cinsiyetin benlik saygısı üzerindeki herhangi bir etkisi de büyük olasılıkla dolaylıdır. Bazı kültürlerde kadınlara daha düşük statü verilmekte, bazı durumlarda ise iş ve eğitim ortamlarında kadınlara farklı davranılmaktadır.
Sosyal ilişkilerin öz saygımız üzerinde önemli bir etkisi vardır. Benlik saygısı, bireyin sosyal katılım ihtiyacının karşılanma veya tehdit edilme derecesinin içsel bir monitörüdür.
Blog yazılarımız hakkında geri bildirim almaktan da her zaman mutluluk duyarız. Deneyiminizi paylaşmak isterseniz veya bu konuyla ilgili bir şeyleri kaçırdığımızı düşünüyorsanız, lütfen bizimle iletişime geçerek bize bildirin.